Propagatienieuws – 8 maart 2025

Deze week in Propagatienieuws:

Propagatienieuws wordt samengesteld door Tom Koeken (PC5D).

HF

Het radioweer van vorige week was niet bijzonder veranderlijk, met over het algemeen slechts matige zonneactiviteit. Alleen op woensdag en vrijdag werden twee kleinere M-klasse zonnevlammen waargenomen. De zonneflux varieerde tussen 140 en 160 met op vrijdag 147.

De het aardmagnetisch veld was meestal rustig tot actief met een Kp 1 tot 3, alleen in de nacht van dinsdag op woensdag waren er korte actieve tot stormachtige perioden.

Overdag gingen alle banden open, in de nacht was het meestal 10 MHz en lager. De locatie van de dag-nachtgrens bepaalde noord-zuid paden over de polen, en sommige mensen waren misschien verbaasd dat een station op het lange pad een beter signaal leverde dan op het korte pad.

HF-vooruitzichten

Het lijkt erop dat alle zonnevlekken op het noordelijk halfrond van de zon nu vertrokken zijn. Het zuidelijk halfrond levert echter nog steeds veel zonnevlekken. Voor de zonneflux lopen de verwachtingen wat uiteen van 155 tot 165.
Op dit moment worden er geen grote CME’s verwacht die richting aarde gaan. Dit weekend zal het radioweer waarschijnlijk worden beïnvloed door de zonnewind van het coronale gat CH21, die naar verwachting zal leiden tot een aantal momenten waar de plasmadichtheid of de snelheid wat hoger liggen. Op die momenten kan het aardmagnetisch veld actief tot stormachtig worden met een Kp tot 5.

De maximaal bruikbare frequentie zal variëren tussen circa 10 MHz in de nacht tot 35 rond het middaguur.

Momenteel is de 30 m-band grotendeels rond de klok open, 20 m opent ’s ochtends om 0600 UTC, 15 m om 0630 UTC en 10 m om 0800 UTC; de bandsluitingen zijn als volgt: 10 m 1815 UTC, 15 m 2015 UTC en 20 m 2345 UTC.

Dit wekelijkse propagatienieuws zou in zijn huidige vorm niet kunnen worden geproduceerd zonder de schat aan gegevens van satellietwaarnemingen en -metingen die gratis beschikbaar worden gesteld door het Amerikaanse weeragentschap NOAA op https://swpc.noaa.gov. In 2007 vierde NOAA zijn 200-jarig bestaan als opvolger van de U.S. Survey of the Coast. Bijna 12.000 medewerkers (in 2021) hebben tot nu toe betrouwbare informatie geleverd over weersomstandigheden op het land, op zee, in de lucht en in de ruimte (het zogenaamde “ruimteweer”). De huidige ontwikkelingen in de VS geven reden tot bezorgdheid over de continuïteit. Er zijn voorstellen gedaan om het Office of Oceanic and Atmospheric Research, de onderzoeksafdeling van NOAA, af te schaffen. Op 27 februari 2025 werden al enkele honderden NOAA-medewerkers ontslagen.

Het is dus zoeken naar andere bronnen om de eventuele hiaten te compenseren. Bijvoorbeeld SANSA (South African National Space Agency, Zuid-Afrika), het IAP in Juliusruh en het GFZ Geo Research Centre Potsdam. Daarnaast stellen de volgende instituten hun gegevens online beschikbaar: NASA, USAF 557th Weather Wing, STCE/KMI België, WDC Kyoto, Met Office UK en ESA/ESOC Darmstadt, waarvoor onze hartelijke dank.

VHF en hoger

Tropo, regenscatter

Door de ligging van hoge en lagedrukgebieden hebben we dit weekend lenteachtige temperaturen. Afgezien van de temperatuurverschillen tussen nacht en dag levert het echter geen bijzondere tropo condities op. In de loop van de week passeert een lagedrukgebied boven Denemarken. Dat kan wat neerslag en regenscatter opleveren voor de GHz banden.

Sporadische-E, meteorscatter en Aurora

Meteorscatter is voorlopig afhankelijk van random meteoren tot de Lyriden op 21 en 22 april.
Voor auroraopeningen is een stijging van de Kp-index naar vijf of hoger nodig. Door de verwachte zonnewind wordt het komende week een kwestie van de actuele meetwaarden volgen (bijvoorbeeld op poollicht.be) Tot slot zijn de Sporadische-E vooruitzichten nog steeds relatief laag met slechts af en toe een kleine piek tot rond een Sporadische-E kritische frequentie van 5 tot 7MHz, vaak rond het midden van de dag. Dit staat in contrast met de ochtend- en avondvensters in het hoofdseizoen. Het is genoeg om interesse te wekken in de 10 of 6m banden, maar vrijwel zeker een vluchtig moment.

EME

EME-padverliezen nemen de hele komende week toe en de maansdeclinatie daalt met bijbehorende verkorting van de maanvensters en vermindering van de piekmaanhoogte. De beste resultaten zullen daarom vroeg in de week zijn. 144MHz hemelruis is matig dit weekend, dalend naar laag in de week vanaf de 10e.

Propagatienieuws wordt samengesteld door Tom PC5D. Bij de samenstelling maakt hij onder andere gebruik van de voor Nederland relevante informatie uit het wekelijkse Propagation News van de Britse radioamateurvereniging RSGB, dxinfocentre ,  darc.de/der-club/referate/hf/ , Make More Miles on VHF, metoffice.gov.uk,  swpc.noaa.gov, www.solarham.net en poollicht.be. Propagatienieuws maakt ook deel uit van het radiojournaal van de Zuid-Limburgse zondagochtendronde. De audio opname van deze ronde is terug te luisteren op a22.veron.nl.