Propagatienieuws – 15 juni 2024

Deze week in Propagatienieuws:

Propagatienieuws wordt samengesteld door Tom Koeken (PC5D).

HF

De zomer op het noordelijk halfrond is niet alleen maar goed nieuws. Het F2-gebied heeft een lager hoogte, de MUF valt lager uit en demping door de D laag op de lagere banden is hoger als in de winter. Dit is vooral merkbaar boven 21 MHz. Aan de andere kant is de 20 meter band de klok rond open. Zelfs 17 meter is meer dan twintig uur open. Gebieden in zuidelijke richtingen zijn bevoordeeld – vanwege de stand van de zon.

Momenteel is ook een afname van de zonneactiviteit waarneembaar. De grote zonnevlekgroep AR3967/3664, die verantwoordelijk was voor geomagnetische storingen en het fascinerende poollicht op 10 en 11 mei, bevindt zich nu weer aan de kant van de zon die van de aarde af gericht is. Desondanks is hij nog steeds erg actief, met een aanvoer van protonen, die de aarde nog steeds beïnvloeden.

Vorig weekend en opnieuw op woensdag hebben we dat gemerkt. Het resultaat was een zogenaamde poolkapabsorptie (PCA). Deze wordt veroorzaakt door protonvlammen met energieën van meer dan 10 miljoen elektronvolt, die leiden tot een aanzienlijke ionisatie van de D-laag boven de poolgebieden. Dit resulteert in een sterke verzwakking van de polaire signaalpaden, vooral in de lagere en middelste banden. Zo’n PCA kan meerdere dagen duren.

HF-vooruitzichten

Op zaterdag 15 juni is de Kp 5 en daarmee wat hoger dan verwacht. De voorspellingen van voor de komende week zijn nog voorzichtig wat betreft de ontwikkeling van de zonneflux. Aanvankelijk kan een maximum van 170 tot 180 eenheden worden verwacht. De maximaal bruikbare frequentie zal dan variëren 16 en 25 MHz

Tegen het einde van de maand verwachten zowel NOAA- als USAF-meteorologen een toename tot boven 200 als het nog steeds actieve gebied 3697 weer aan de oostelijke rand van de zon verschijnt – maar dan met een derde, nieuwe, aanduiding.

F2-laag propagatie op de 10m band zal schaars zijn. Door een steeds stabieler wordende E-laag zijn er wel herhaaldelijk kortdurende sporadic E openingen van uren, zelfs op 50 MHz en hoger, ook op de VHF-omroepband. Op donderdag konden radiozenders uit Rusland, Oekraïne, Bulgarije, Griekenland, Turkije en Italië, Spanje en Frankrijk daar worden ontvangen, in sommige gevallen met langdurige sterke signalen. Dit werd gemeld door luisteraars in de mailinglijst voor ontvangst op afstand “A-DX” van Christoph Ratzer, OE2CRM.

VHF en hoger

Tropo, regenscatter

Ook in de komende dagen wordt het weer bepaald door een lagedrukgebied, deze keer ten oosten van Schotland. Het levert in onze regio instabiel weer op met hooguit marginale tropo en wederom kansen voor regenscatter.

Sporadische-E, meteorscatter en Aurora

Er zijn deze week geen noemenswaardige meteorenregens. Wel zijn er rond zonsopgang random meteoren.

De poollichtovaal wordt regelmatig beïnvloed door de zonnewind waardoor de Kp index wat oploopt. Voor de komende dagen is de trend echter dalend met daardoor de kans op aurora klein is. DE korte nachten maken het ook onwaarschijnlijk dat het noorderlicht zichtbaar zal zijn.

Hoogzomerse Sporadische-E propagatie zorgt voor dagelijkse contacten, dus het is de moeite waard om elke dag de VHF-banden te controleren. Onthoud dat deze openingen niet altijd bereikbaar zijn vanuit alle delen van ons land. Een van de kenmerken van Sporadic-E is dat aan elk uiteinde van het pad de ‘signaalvoetafdruk’ erg klein is. Zelfs in een drukke opening kunnen signalen nog steeds aan je voorbijgaan, maar je moet blijven monitoren voor het geval er een Sporadic-E pad opent dat je station aan een uiteinde omvat.

EME

De declinatie van de maan is weer negatief vanaf dit weekend, tot vandaag de 16e. EME-pad verlies was op zijn hoogst op apogeum op vrijdag de 14e. 144MHz hemelruis begint de week laag maar stijgt gestaag en bereikt meer dan 3.000 Kelvin op vrijdag de 21e.

Propagatienieuws wordt samengesteld door Tom PC5D. Bij de samenstelling maakt hij onder andere gebruik van de voor Nederland relevante informatie uit het wekelijkse Propagation News van de Britse radioamateurvereniging RSGB, dxinfocentre ,  darc.de/der-club/referate/hf/ , Make More Miles on VHF, metoffice.gov.uk,  swpc.noaa.gov, www.solarham.net en poollicht.be. Propagatienieuws maakt ook deel uit van het radiojournaal van de Zuid-Limburgse zondagochtendronde. De audio opname van deze ronde is terug te luisteren op a22.veron.nl