Propagatienieuws – 30 nov 2024

Deze week in Propagatienieuws:

Propagatienieuws wordt samengesteld door Tom Koeken (PC5D).

HF

Een zonneflux van meer dan 200 en lage geomagnetische activiteit leidden de afgelopen dagen tot mooie bandopeningen via de F2-regio. Er zijn geen zonnevlammen van de X-klasse geweest, maar wel een reeks kleinere in de M- en C-klasse.

De 10-meterband gaat momenteel open bij zonsopgang en dicht bij zonsondergang, waardoor verbindingen met laag vermogen mogelijk zijn naar Azië, Oceanië, het Caribisch gebied en Zuid-Amerika. De 20 m-band is DX-geschikt tot vroeg in de avond. In de nacht blijft de 40-meterband open (Caraïben, Zuid-Amerika), en in sommige gevallen ook de 30-meterband.


HF-vooruitzichten

Voor de komende dagen wordt een zonnefluxindex van rond de 210. Alleen de Kp-index zou wat kunnen oplopen als gevolg passerende CME’s, hoewel er nog steeds vraagtekens zijn over hun komst naar de aarde. De Kp index zal meestal beperkt blijven tot 3 zal blijven, maar er is een mogelijkheid dat er actieve intervallen (Kp 4) zullen optreden wanneer een CME arriveert.

We gaan nu de winterperiode in voor HF-propagatie, wat in het voordeel is van de lage banden.De lange nachten zijn gunstig voor de lagere banden 160 m, 80 m en 40 m met een rustige geomagnetica.Greyline DX langs de dag-nachtlijn leidt regelmatig tot verrassende, zij het korte, bandopeningen naar de overeenkomstige gebieden.

Tip DF5JL: Voor wie de Duitse taal beheerst is er ook een WhatsApp-kanaal “Kurzwelle und mehr” met o.a. het weerbericht van darc.de en relevante sociale media (zie https://t1p.de/fpej7 )

VHF en hoger

Tropo, regenscatter

Door een lagedrukgebied ten noorden van Schotland en een hogedrukgebied boven oost Europa wordt de lucht uit het zuidwesten aangevoerd. Hierdoor is er zaterdag nog een gebied met gematigde tot hoge tropocondities van Frankrijk naar Zweden en het noorden van Polen. Zondag zal van de tropo niet veel meer over blijven en verschuiven de kansen naar regenscatter op de GHz banden.

Sporadische-E, meteorscatter en Aurora

December wordt, zoals gebruikelijk, gekenmerkt door de terugkeer van een van de meest actieve (en waarschijnlijk meest betrouwbare) grote jaarlijkse buien: de Geminiden.
Het maximum van de Geminiden wordt verwacht op 14 december om 01 uur UTC, met ZHR = 150 op het hoogtepunt. De ZHR op het maximum is de laatste decennia licht gestegen en bereikte 140-150 in alle recente jaren. Aangezien de piek de afgelopen jaren lichte tekenen van variabiliteit in snelheid en timing vertoont, moet u er rekening mee houden dat de betrouwbaarder waargenomen maxima in de afgelopen twee decennia allemaal zijn opgetreden binnen het bereik λsol = 261,5 tot 262,4 graden, wat overeenkomt met 2024 december 13, 09u tot 14 december, 06u UT. Bijna-piekwaarden houden meestal enkele uren aan, terwijl zwakkere meteoren bijna een dag voor het visuele maximum het talrijkst zouden moeten zijn. De Geminidenpiek is meestal vrij breed (en zorgt dus voor een dagenlange periode van goede MS-activiteit), hoewel de snelheid soms vrij snel afneemt na het maximum.

Op het noordelijk halfrond is Ursiden de interessantste van de kleinere buien in december. Ursiden produceerde twee grote uitbarstingen (in 1945 en 1986) en verschillende andere snelheidsverhogingen zoals in 1988, 1994, 2000, 2006, 2007 en 2008 (de laatste waarschijnlijk beïnvloed door de relatieve nabijheid van de moederkomeet van de bui, 8P/Tuttle, op perihelium in januari 2008), 2011, 2014, 2015, 2017 en 2020. Het maximum is vrij smal en fluctueert van jaar tot jaar.

Vorige week waren er enkele vluchtige tekenen van Sporadic E op de Dourbes ionosonde-grafieken op propquest.nl, vooral op maandag 25 november. Dit gebeurde typisch rond het midden van de dag en werd waarschijnlijk veroorzaakt door de zeer sterke straalstroom en de huidige meteooractiviteit.
Een zonneflux van meer dan 200 is ook gunstig voor mooie bandopeningen op 6m via de F2-regio. Op 6 meter waren er talrijke verbindingen tussen Europa en het noordoosten van Noord-Amerika, zowel in FT8 als in CW en SSB.

Voor aurora blijft het alert blijven bij oplopende Kp vanaf 5.


EME

De declinatie van de maan is negatief en bereikt min 28 graden op maandag en we zijn dicht bij eclips op zondag. Dat wordt gevolgd door twee dagen van hoge 144MHz hemelruis, dus met padverliezen nog steeds hoog, zouden EME operators waarschijnlijk van de gelegenheid gebruik moeten maken om hun antennes te controleren na de storm van vorige week.


Propagatienieuws wordt samengesteld door Tom PC5D. Bij de samenstelling maakt hij onder andere gebruik van de voor Nederland relevante informatie uit het wekelijkse Propagation News van de Britse radioamateurvereniging RSGB, dxinfocentre ,  darc.de/der-club/referate/hf/ , Make More Miles on VHF, metoffice.gov.uk,  swpc.noaa.gov, www.solarham.net en poollicht.be. Propagatienieuws maakt ook deel uit van het radiojournaal van de Zuid-Limburgse zondagochtendronde. De audio opname van deze ronde is terug te luisteren op a22.veron.nl